Osłona cząsteczkowa

Osłona tego typu chroni nie tylko przed wszelkiego rodzaju mikrometeorytami czy innymi naturalnymi ciałami fizycznymi bądź śmieciami, ale w ograniczony sposób daje też odpór pociskom rakietowym i innego rodzaju broni kosmicznej o działaniu opartym na wykorzystaniu energii kinetycznej.

Wielkie prędkości osiągane przez jednostki podróżujące w przestrzeni kosmicznej powodują, że dla statków kosmicznych śmiertelnie niebezpieczna może się okazać kolizja z nawet mikroskopijnej wielkości ciałem obcym. Podobnie nawet obiekt stacjonarny może zostać trafiony i poważnie uszkodzony przez poruszający się z dużą prędkością mikrometeoryt - lub pocisk. Stąd z zasady każdą jednostkę kosmiczną wyposaża się w osłony cząsteczkowe, których zadaniem jest przechwytywanie obiektów fizycznych i ich dezintegracja bez uszczerbku dla chronionej jednostki. Z reguły główna powłoka takiej tarczy przebiega wewnątrz powłoki kadłuba statku, dodatkowo spajając go i wzmacniając na poziomie cząsteczkowym.

Zasadą jest, że tarcze cząsteczkowe na jednostkach kosmicznych praktycznie przez cały czas ich eksploatacji pozostają w stanie aktywnym - wyjątkami są sytuacje, gdy pewne ich obszary trzeba dezaktywować, aby dopuścić do odpalenia własnych rakiet, startu mysliwców z pokładowych hangarów, czy też celem pozbycia się śmieci. W takich wypadkach każdy, kto dowodzi danym statkiem, stara się z reguły ograniczyć czas tej operacji do minimum - często korzystając przy tym z automatyzacji procedur. Niewielkie "dziury" w tarczy są też potrzebne w pobliżu radiatorów i innych urządzeń chłodzących, aby pozwolić na ich skuteczne funkcjonowanie.

Transportowce i jednostki cywilne najczęściej wyposażone są jedynie w osłony tego typu, tarcze energetyczne posiadają znacznie rzadziej.

Warto jeszcze nadmienić, że tarcze cząsteczkowe są tak nierozerwalnie związane z samą ideą podróży kosmicznej, że standardowo podając wytrzymałość kadłuba danej jednostki podaje się ją łącznie z ochroną zapewnianą przez te osłony.

Tarcza energetyczna

Osłony energetyczne mają za zadanie chronić przed każdego rodzaju promieniowaniem występującym w kosmosie. Z początku służyły jedynie obronie przed promieniowaniem naturalnym, jednak z czasem udoskonalono je na tyle, aby mogły bronić również szczególności przed bronią energetyczną, taką jak lasery, blastery, miotacze plazmowe i im podobne.

Działanie tarcz energetycznych jest dwojakie: po pierwsze, odchylają skondensowane wiązki energii, nie pozwalając im trafić w ochraniany obiekt. Po drugie, w przypadku nie wystąpienia efektu odchylania, mogą też pochłaniać nadmiar energii - oczywiście do pewnych granic. Zbyt duża ilość energii skupiona na osłonie w zbyt krótkim czasie może spowodować jej przeciążenie i czasowy lub trwały zanik - często wiążący się z przeładowaniem generatorów osłon, które mogą nawet eksplodować.

Do ok. 7700 BBY osłony służyły głównie do obrony przed zagrożeniami naturalnymi i jedynie największe kosmiczne pancerniki dysponowały wystarczająco mocnymi źródłami energii, aby generować tarcze skuteczne również w starciu z wrogiem. Z czasem jednak technologia została udoskonalona i począwszy od ok. 7500 BBY urządzenia te zaczęły pojawiać się również na mniejszych okrętach. W erze nowożytnej tarcze tego typu znajdują się na wyposażeniu praktycznie każdej jednostki mającej coś wspólnego z działaniami bojowymi - od myśliwców, przez promy, na wielkich okrętach i stacjach bojowych skończywszy.

Osłony te z reguły włącza się dopiero w przewidywaniu walki, gdyż zużywają dużo energii i praktycznie uniemożliwiają łączność dalekodystansową. W lekkie tarcze tego typu wyposaża się czasem jednostki naziemne, takie udogodnienie posiada nawet jedna z wersji ciężkiego blastera EW-HB (popularny E-Web). Najprostsze generatory osłon wystarczające na potrzeby lekkiego frachtowca kosztują zazwyczaj kilka tysięcy kredytów plus robocizna, te z wyższej półki można natomiast dostać za około 20 000 kredytów - oczywiście jeśli będą gdziekolwiek dostępne. Wyposażenie dla stacji bojowych i okrętów - w rodzaju używanych jeszcze za Starej Republiki Borstel 9K-4 to podobny wydatek, ale zazwyczaj ponoszony wielokrotnie dla osłonięcia całej powierzchni kadłuba dużej jednostki - no i z reguły opłacany przez budżet państwa, a nie indywidualnego klienta z jego własnych oszczędności.

Z samej swojej natury osłony energetyczne nie chronią przed działami jonowymi i ich pochodnymi, czy też przed broniami opartymi na EMP. W swojej podstawowej wersji nie są również skuteczne przeciw pociskom fizycznym.

Pole hangarowe

Jak sama nazwa wskazuje, osłony tego typu najczęściej stosowane są w hangarach. Ich specyfiką jest to, że uniemożliwiają ucieczkę powietrza z pokładu hangarowego, będąc równocześnie niemal doskonale przenikalnymi dla wszystkich obiektów fizycznych. Dzięki temu obsługa naziemna nie musi opuszczać hangarów na czas startu maszyn i wszystkie procedury związane z wypuszczaniem czy przyjmowaniem pojazdów kosmicznych stają się dużo łatwiejsze.

Pola takiego typu używa się też czasem do stworzenia 'rękawa powietrznego' w przestrzeni między dwiema jednostkami i ewentualnego przesłania nim osób nie wyposażonych w skafandry kosmiczne. Może się to odbywać podczas normalnego dokowania dwóch nie przystosowanych do cumowania do siebie jednostek kosmicznych, jednak przede wszystkim stosowane jest w sytuacjach awaryjnych - kiedy trzeba na przykład ewakuować pasażerów statku skazanego na zagładę a brakuje dla nich kapsuł i skafandrów ratunkowych. Operacja taka jest jednak dość ryzykowna - nie chroniona osoba może wylecieć poza pole, narażając się na problemy zdrowotne lub - w przypadku problemów z powrotem w chroniony obszar - śmierć.

Tarcza planetarna

Tarcze planetarne to bez wątpienia najpotężniejsza wersja osłon. Generowane przez specjalne stacje rozmieszczane na powierzchni planety, otaczają część jej powierzchni lub całą planetę nieprzepuszczalnym bąblem, uniemożliwiając bombardowanie orbitalne czy desant. O ile odpowiedniej mocy uzbrojenie jest w stanie przebić się przez słabsze warianty tarcz planetarnych, o tyle silniejsze ich wersje są praktycznie nieprzepuszczalne dla ostrzału z istniejących okrętów i platform bojowych.

Od strony technicznej osłona planetarna to połączenie tarczy cząsteczkowej i energetycznej, przepuszczające tylko wybrane długości promieniowania. Dzięki temu chronią zarówno przed ostrzałem przy pomocy turbolaserów czy innej broni energetycznej, jak i przed próbami desantu, nalotów przy użyciu myśliwców, czy też ostrzału z orbity pociskami fizycznymi. Oczywiście ich moc nie jest nieskończona i w przypadku wyjątkowo silnego ostrzału lub braku dopływu energii tarcze mogą zawieść i albo osłabnąć w niektórych miejscach, albo - rzadziej - ulec gruntownemu przeładowaniu i całkowitej dezaktywacji. Cecha ta była dobrze znana praktycznie wszystkim dowódcom wojskowym, ale dopiero Imperium stworzyło technologię pozwalającą na wykorzystanie jej bez uciekania się do nieortodoksyjnej taktyki - dzięki zbudowaniu platform oblężniczych Loronara.

Wśród tarcz planetarnych można przeprowadzić kilka linii podziału. Najważniejszy z nich to rozróżnienie między osłonami statycznymi oraz przesłonowymi.

Tarcze statyczne po uaktywnieniu tworzą stałą, niezmienną powłokę ochronną, która zapobiega atakom fizycznym i energetycznym, a także jest nieprzenikalna dla niemal wszystkich typów czujników. Osłony statyczne są bardzo stabilne i mogą dysponować bardzo dużą mocą - zdecydowanie większą, niż tarcze przesłonowe; mogą też być rozpościerane wokół chronionych obiektów znajdujących się poza planetą (patrz druga Gwiazda Śmierci broniona przez emiter CoMar SLD-26). Tarcze tego typu powstały jako pierwsze i zaczęły być wykorzystywane około 9400 lat BBY - w odpowiedzi na zagrożenie, jakie niosły ze sobą pancerniki kumauryjskie i ich "bombardy elektromagnetyczne" korzystające z asteroid do niszczenia celów na powierzchni planet.

Główną wadą osłon statycznych jest fakt, że tarcza może być albo w całości włączona, albo całkowicie wygaszona - nie ma możliwości otwarcia w niej tymczasowego "tunelu przelotowego" czy to dla własnych jednostek, czy też celem prowadzenia ognia. Ponieważ wygaszanie całej tarczy w warunkach bojowych byłoby samobójstwem, czasami stosuje się rozwiązanie polegające na pozostawieniu na stałe niewielkich, otwartych obszarów nie pokrytych osłoną - takie rozwiązanie wykorzystano na przykład na pierwszej Gwieździe Śmierci. Ze zrozumiałych względów w normalnych warunkach, szczególnie w przypadku obrony planet, nie jest to jednak zbyt szeroko praktykowane.

Drugi, oparty na nowszej technologii typ osłon to tarcze przesłonowe, stosowane od ok. 3900 BBY. Ich powierzchnia jest generowana dynamicznie, a odpowiednio doświadczeni operatorzy są w stanie otwierać w niej niewielkie, tymczasowe tunele, przez które można prowadzić ostrzał lub przeprowadzać jednostki latające. Oczywiście otwarcie takiej "bramy" naraża obiekty naziemne na ostrzał z orbity, dlatego robi się to tylko w szczególnych przypadkach i najczęściej tunel wejściowy tworzy się w miejscu, przez które ciężko by było trafić którykolwiek z emiterów samej tarczy. Za możliwość manipulacji pokrywą tarczy trzeba jednak zapłacić - systemy przesłonowe charakteryzują się mniejszą mocą od ich statycznych kuzynów, są także dużo mniej stabilne, co czyni je łatwiejszymi celami dla środków bojowych w rodzaju imperialnych kosmicznych platform oblężniczych.

Oba rodzaje tarcz planetarnych mogą być wykorzystane zarówno do ochraniania całej planety, jak i tylko poszczególnych, wybranych obszarów na jej powierzchni: miast, portów kosmicznych czy baz wojskowych. Stworzenie energetycznego "kokonu" wokół całej planety wymaga wykorzystania wielu współdziałających stacji wspólnie generujących tarczę, podczas gdy do skutecznej ochrony pojedynczej bazy wystarcza pojedynczy emiter - w ten sposób broniona była na przykład rebeliancka baza na Hoth, tak też chronione są imperialne garnizony wojskowe. W przypadku wykorzystania tarczy jako "kopuły" chroniącej pojedynczy obiekt, nierówności terenu sprawiają zazwyczaj, że między nią a powierzchnią ziemi pojawia się luka. Przez tę lukę którą mogą wedrzeć się na chroniony teren oddziały naziemne, czy nawet - w niektórych przypadkach - lekkie jednostki latające. Najgorszym dla ekip naziemnych przypadkiem są "ptaszyska na poddaszu", czyli przedostanie się w obręb pola ochronnego wrogich myśliwców kosmicznych. Głównym celem ataku intruzów jest w takiej sytuacji zazwyczaj sam generator tarczy lub systemy dostarczające mu energii.

W osłony planetarne wyposażona jest większość wysoko rozwiniętych planet - Lianna, Botawia, Korelia i wiele innych... Szczególnym przypadkiem jest Coruscant - tarcze tej planety składają się z dwóch oddzielnych warstw, z których każda podzielona jest na niewielkie, niezależnie kontrolowane płaszczyzny. Nie tylko podwaja to ochronę planety i daje "zapas" na wypadek utraty zewnętrznej osłony, ale też praktycznie usuwa ryzyko związane z przepuszczaniem przez tarcze jednostek latających - po prostu stosuje się w takim przypadku mechanizm swego rodzaju śluzy, przepuszczając statek kosmiczny najpierw przez jedną tarczę, a dopiero po jej zamknięciu - przez drugą.

Do wartych wzmianki cech osłon planetarnych należy fakt, że odcinają one większość łączności dalekodystansowej. Ponadto są one bardzo lubiane przez załogi pojazdów naziemnych - począwszy od lekkich ślizgaczy, a skończywszy na ciężkich czołgach repulsorowych, maszynach kroczących oraz obsłudze artylerii. Są one bowiem praktycznie jedyną skuteczną ochroną przed śmiertelnym i przybywającym bez ostrzeżenia ostrzałem z orbity, a także przemykającymi przez pole bitwy z gigantyczną prędkością myśliwcami kosmicznymi uzbrojonymi w działka zdolne razić nawet najsilniej opancerzone cele. Załogi okrętów kosmicznych z reguły nie określają obiektów naziemnych - szczególnie tych emitujących tak znaczną sygnaturę energetyczną jak na przykład czołgi - inaczej, jak tylko "celami". Tymczasem osłona, nawet, jeśli jest na tyle słaba, że może zostać przebita strzałem z turbolasera, skutecznie maskuje obiekty naziemne przed sensorami wroga. Piloci myśliwców z kolei są w stanie przeniknąć pod osłonę - najczęściej oblatując jej krawędź - jednak nie czują się "pod sufitem" zbyt komfortowo, bo pozbawia ich on łączności z okrętem macierzystym, utrudnia manewry w pionie oraz odcina najłatwiejszą drogę ucieczki.

Z tarczami planetarnymi można w zasadzie walczyć na dwa sposoby: przy użyciu Gwiazd Śmierci lub platform oblężniczych. Do nietypowych metod walki należy taktyka zastosowana przez wielkiego admirała Thrawna podczas oblężenia Ukio - dzięki wykorzystaniu systemów maskujących i mocy sprzymierzonego Mrocznego Jedi udało mu się wzbudzić w obrońcach przekonanie, że znalazł się w posiadaniu broni przebijającej osłony planetarne - co doprowadziło do ich szybkiej kapitulacji. Kolejną metodą na tarcze planetarne jest sabotaż generatorów - te z reguły jednak należą do najsilniej chronionych obiektów na powierzchni planety, niezależnie, czy podczas wojny, czy w czasie pokoju. Jeszcze jednym, otwartym sposobem na osłonę planetarną jest próba wzięcia obrońców głodem...